Grenzen aangeven – voor de één een tweede natuur, voor de ander een voortdurend aandachtspunt. Als je samenleeft met een partner met autisme (ASS) is het een waardevolle vaardigheid die veel onbegrip en frustratie kan voorkomen.
In de ogen van de autist is niets zo fijn als heldere instructies en duidelijke grenzen. Kort en bondig. Voor één uitleg vatbaar. Als stellen bij mij in relatietherapie komen, zegt de man vaak: ‘Geef mij gewoon een opdracht.’
Hints
Voorbeeldje. Marcel en Annet komen in relatietherapie. Annet geeft aan dat Marcel continu ‘over haar grenzen’ gaat. Ze geeft naar eigen zeggen allerlei hints, maar deze worden niet door Marcel opgepakt.
Wat moet ze doen?
Het punt is dat de hints van Annet overwegend ‘non-verbaal’ zijn. Ze gebruikt vaak een sarcastische toon om haar boodschap duidelijk te maken. Deden ze vroeger thuis ook altijd zo. Snapte iedereen. Marcel dus niet. Hij pikt de signalen simpelweg niet op.
Marcel heeft autisme. Typerend voor mensen met ASS is dat ze mimiek en non-verbaliteit niet altijd ‘lezen’. Met name mimiek wordt vaak anders geïnterpreteerd dan de vrouw het bedoelt.
Wat Marcel prettig vindt, is als je zegt wat je bedoelt en dit onderbouwt. ‘Wees gewoon duidelijk.’
Nekharen
Het is een leerpuntje voor Annet, bij wie de nekharen eigenlijk recht overeind gaan staan als Marcel weer begint over ‘onderbouwen’. Ze reageert daar meestal fel en geïrriteerd op. ‘Je snapt toch wel wat ik bedoel?! Dat voel je toch wel aan?’
Helaas, daar kan Marcel bijzonder weinig mee. Aanvoelen is een onbegrijpelijke, te grote wereld. Waar moet je beginnen met aanvoelen?
Slimmer
Als Annet grenzen wil trekken, zal ze deze dus echt op een andere manier moeten aangeven. Lastig in het begin, maar al snel zal ze merken dat ze de vruchten gaat plukken als ze slimmer wordt in haar manier van communiceren met haar partner.
Herken jij je in dit verhaal? Probeer voor jezelf eens vast te stellen hoe jij de communicatie met je partner kunt verbeteren. Maak een plannetje en pas dit een week lang consequent toe in de communicatie met je partner. Ontdek welk effect het heeft op jullie verstandhouding.
Wil je meer leren over het aangeven van grenzen? Schrijf je dan in voor onze trainingen.
